Tegorocznym tematem rzemieślniczym festiwalu będą instrumenty tradycyjne. Znajdziemy je zarówno prezentowane i możliwe do zakupienia na stoiskach mistrzów, jak i przybliżane podczas różnorodnych warsztatów. Zainteresowani będą mogli zgłębiać tajniki gry na instrumentach tradycyjnych, ale także staną się uczniami budowniczych, którzy w swoich pracowniach tworzą piszczałki, okaryny, bębny czy oktawki biłgorajskie. O tym temacie opowiedzą także wystawy, spotkania i spektakle, którymi wypełniony jest program festiwalu.
W tym roku zwrócimy również uwagę na temat kobiet w kulturze tradycyjnej: ról, które pełniły, stereotypów kulturowych z nimi związanych, ale i codziennych obowiązków i radości, którymi wypełnione było ich życie na dawnej wsi. Sprawdzimy, jaki ich obraz zapisał się w tekstach pieśni tradycyjnych, nie zapomnimy także o kobietach muzykantkach i artystkach. Nawiązanie do tych tematów pojawi się także podczas koncertów, między innymi w produkcji re:tradycja, która ponownie połączy artystów znanych ze sceny współczesnej z muzykami tradycyjnymi.
I. Koncert | Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego
Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego to dwudziestoosobowa grupa miłośników muzyki tradycyjnej, tańca oraz gry na instrumentach dętych i smyczkowych. Repertuar Orkiestry stanowią dawne melodie z Lubelszczyzny: polki, oberki, majdaniaki, podróżniaki, marsze, walce i fokstroty – pochodzące z nagrań archiwalnych oraz od muzykantów i kapel, których uczniami są liderzy Orkiestry.
Kiedy: 20 sierpnia (piątek), godz. 19.30
Gdzie: Dziedziniec Zamku – Muzeum Narodowego w Lublinie
II. Koncert re:tradycja – produkcja Warsztatów Kultury w Lublinie
Ideą koncertu jest łączenie środowiska artystów wykonujących muzykę tradycyjną z muzykami zajmującymi się na co dzień muzyką współczesną. W tym roku tematem przewodnim re:tradycji są kobiety. W czasie koncertu opowiemy o życiu kobiet na dawnej wsi, ważnych momentach, które były ich udziałem, rolach, jakie im przypisywano – podstawą staną się zaś teksty pieśni tradycyjnych, w których wszystkie te motywy zostały zachowane. Poznamy także historie konkretnych kobiet – muzykantek i śpiewaczek, których talent został poznany i doceniony nie tylko przez ich najbliższe otoczenie.
W koncercie udział wezmą – Maria Bienias, Wiesława Gromadzka, zespół Mikromusic, Maja Kleszcz, Zuzanna Malisz i Kacper Malisz, Monika Maciejczak oraz Katarzyna Zedel. Podczas wieczoru usłyszymy także repertuar Bronisławy Chmielowskiej. Koncert poprowadzi Agnieszka Obszańska, która swoją narracją przybliżać będzie temat przewodni koncertu.
Kiedy: 20 sierpnia (piątek), godz. 20.30
Gdzie: Dziedziniec Zamku – Muzeum Narodowego w Lublinie
III. Koncert | Kapela Niwińskich, Muzyka z Centrum
Koncert jest wędrówką śladem trójmiarowego metrum przenikającego wiejskie krajobrazy Centralnej Polski – Mazowsza, Kujaw, Małopolski Północnej. Tu w centrum wzięły swój początek jedne z najciekawszych nurtów muzyki tradycyjnej współczesnej Polski. Inspiracją dla wykonawców są sięgające XIX wieku zapomniane repertuary wybitnych wiejskich śpiewaczek i muzykantów starego pokolenia, takich jak: Zofia Wojnicka z Osięcin, Janina Smagała z Czermna, Waleria Czubak z Błędowa, a także ludowych skrzypków – Józefa Ciastka, Piotra Figurskiego z okolic Sannik, Piotra Gacy ze Rdzowa. W programie są zarówno różne gatunki pieśni – liryczne, weselne, taneczne, przyśpiewki, jak i muzyka instrumentalna do tańca. W koncercie udział wezmą Agnieszka i Mateusz Niwińscy, Justyna Piernik, Jacek Mielcarek, Jakub Mielcarek.
Kiedy: 21 sierpnia (sobota), godz. 20.00
Gdzie: Dziedziniec Zamku – Muzeum Narodowego w Lublinie
IV. Koncert | Tsigunz Fanfara Avantura, Prawdziwie Polskie Techno
„Prawdziwie Polskie Techno” to nowa odsłona orkiestry dętej Fanfara Avantura, znanej przede wszystkim z bałkańsko-punkowych brzmień. Tradycyjna na pozór orkiestra dęta zaskoczy teraz biegłością w stylach Rave, Psytrance, Progressive, Minimal czy Detroit Techno, choć zagrane z klubową werwą utwory na motywach polki czy walcerka zdradzają, że awanturniczy tech-załoganci obeznani są zarówno z muzyką Gorana Bregovica, Brandt Brauer Frick, jak i rozwibrowanym tanecznie jazzem gigantów z The Comet Is Coming. Michał Fetler – znany z Jazzbandu Młynarski Masecki i grupy Polmuz – skomponował siedem autorskich wariacji melodii ludowych południowo-wschodniej Polski. Zestawił w nich stylistykę srogiego techno i muzyki elektronicznej z brzmieniem Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Zbrojnych oraz kapeli ludowej z towarzyszeniem ekstatycznych syntezatorów.
Projekt Prawdziwie Polskie Techno powstał na specjalne zamówienie Radiowego Centrum Kultury Ludowej w Polskim Radiu na potrzeby jubileuszowego koncertu z okazji 25-lecia tej instytucji.
Kiedy: 21 sierpnia (sobota), godz. 21.00
Gdzie: Dziedziniec Zamku – Muzeum Narodowego w Lublinie
V. Koncert | Mała Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego
Mała Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego to grupa najmłodszych wielbicielek i wielbicieli muzyki, którzy pod kierunkiem Przemysława Łozowskiego poznają i wykonują tradycyjne melodie pochodzące z Lubelszczyzny. Prezentacja podczas Jarmarku Jagiellońskiego będzie podsumowaniem dotychczasowej pracy i wspólnych prób, które Mała Orkiestra rozpoczęła na jesieni 2020 r. Podczas występu usłyszymy tradycyjne polki, oberki, mazury oraz zabawy dziecięce.
Kiedy: 21 sierpnia (sobota), godz. 13.30
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, patio
VI. Koncert | Opowieści z walizki i Przyjaciele, Wyliczanki – Wydzieranki
„Opowieści z Walizki i Przyjaciele” zapraszają na koncert: „Wyliczanki – Wydzieranki”. To propozycja ożywienia i opowiedzenia na nowo podwórkowych, niegrzecznych historii. Rzecz dla odważnych rodziców i dzieci, którzy zgłębiają tematy zasadnicze, lubią odczuwać dreszcze grozy, nie boją się bać, czują magiczną moc połamanych chodnikowych płyt i miłosny czar w rytmie walczyka. Dla tych, co lubią słuchać, odważą się zatańczyć, czasem chcieliby zanucić. W skład zespołu „Opowieści z Walizki i Przyjaciele” wchodzą: Katarzyna Brzozowska, Maciej Kierzkowski, Jacek Mielcarek, Joanna Sarnecka, Katarzyna Szurman, Anna Woźniak.
Kiedy: 21 sierpnia (sobota), godz. 16.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, patio
VII. Koncert | Małe Instrumenty
Zespół Małe Instrumenty od początku działalności używa nietypowych instrumentów i brzmień do tworzenia własnej muzyki. Jednym ze sposobów na odkrywanie unikalnych barw jest własnoręczna budowa instrumentów, bardzo często istniejących tylko w jednym egzemplarzu. Efektem jest zawsze unikalne brzmienie dedykowane autorskiej muzyce, która dostarcza nowych wrażeń estetycznych. Podczas Jarmarku Jagiellońskiego zespół zaprezentuje program wykonywany na instrumentach stworzonych specjalnie na nasz festiwal.
Kiedy: 22 sierpnia (niedziela), godz. 13.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, patio
VIII. Koncert | Marcin Sudziński (NoBody) / Ewa Grochowska, Apifonia / Matki i córki
Koncert jest muzycznym dialogiem zajmującej się kobiecym śpiewem obrzędowym Ewy Grochowskiej z Marcinem Sudzińskim, dla którego sztuka (w tym wypadku wyrażana w formie dźwięku) jest często reakcją na świat przyrody, jego tajemniczość i wielowymiarowość. Dotkniemy nieoczywistego brzmienia natury, dźwięków z powietrza. Usłyszymy nuty, których nie ma w podręcznikach muzyki. Tylko nadstawić ucha.
Kiedy: 22 sierpnia (niedziela), godz. 14.00
Gdzie: Bazylika oo. Dominikanów, ul. Złota 9
IX. Koncert | Paweł Szamburski, Uroboros – premiera projektu
Uroboros to autorska, trzyczęściowa kompozycja Pawła Szamburskiego – stanowiąca muzyczny komentarz dla najważniejszych rytuałów i obrzędów przejścia w życiu człowieka. Twórca czerpiąc inspiracje z tradycyjnej muzyki ludowej, odnosi się również do gnostyckiego symbolu – węża z ogonem w pysku. Uroboros wyraża jedność duchową oraz fizyczną wszechrzeczy, symbolizuje nieskończoność w ruchu ciągłej destrukcji i odradzaniu się.
A zatem „Narodziny” / „Życie” / „Śmierć” – w źródłach ludowych – kołysanka, wesele oraz pogrzebowa pieśń. W użyciu klarnet basowy, klarnet oraz elektronika. Tykający zegar matki oraz „infinite mode” na efekcie Alexander Sky-Fi. To wszystko w służbie opowieści o rzeczach ważnych, prostych i pięknych.
Koncert promocyjny płyty Uroboros Pawła Szamburskiego.
Koncert | niewte, Osmętnica electronica – koncert promocyjny płyty
Muzyki wiejskiej uczymy się u źródła, wprost od wiejskich mistrzów. Fascynują nas fenomeny brzmieniowo-emocjonalne, poza opisem, słowami, nutami. Widzimy paralele między nurtem wiejskiej zabawy a pulsem klubowej nocy, między mięsistym brzmieniem smyków a usterkową elektroniką. Pozwala to tworzyć muzykę własną, aktualną, a zarazem wypływającą z archaicznego polskiego idiomu. Użytkową i wyrafinowaną, taneczną i głęboką, miejscową i światową, od dziadków dla dzieciaków.
„niewte” ('nie w tę') to zawołanie z wiejskich zabaw, sygnał do zmiany kierunku tańca.
Koncert promocyjny płyty Osmętnica electronica (2020/21).
Kiedy: 22 sierpnia (niedziela), godz. 19.30
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, patio
X. Spotkanie muzyczne | Stanisław Piwowarczyk, Trombity i rogi pasterskie
Instrumenty tradycyjne można poznawać na różne sposoby – patrząc na nie, słuchając ich dźwięku czy czytając o nich. Nic jednak nie zastąpi spotkania z ich twórcą, budowniczym, który jak nikt inny może nas wprowadzić we wszystkie tajniki związane z życiem danego instrumentu. Jednym z takich twórców jest pochodzący z Beskidu Żywieckiego Stanisław Piwowarczyk. Jego barwna opowieść pokaże nam świat trombit i rogów pasterskich, które od lat buduje.
Kiedy: 20 sierpnia (piątek), godz. 15.30
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, patio
XI. Spotkanie muzyczne | Bart Pałyga i Sebastian Wielądek, Na strunach świata
Multiinstrumentaliści, Bart Pałyga i Sebastian Wielądek, zabiorą nas w podróż po różnych zakątkach świata, gdzie czekają na nas dźwięki niezwykłych instrumentów i opowieści z nimi związane.
Kiedy: 20 sierpnia (piątek), godz. 18.30
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, patio
XII. Spotkanie muzyczne | O instrumentach Andrzeja Staśkiewicza
Pan Andrzej Staśkiewicz to kurpiowski artysta wszechstronny. Rzeźbi, tworzy instrumenty oraz gra na nich. Podczas spotkania opowie zarówno o własnej przygodzie z budową różnorakich instrumentów, jak i wpisze ją w kontekst regionalnych tradycji muzycznych. Podsumowaniem tej żywej lekcji tradycji będzie stworzenie wraz z uczestnikami spotkania kapeli, która wykona wspólnie m.in. jedną ze skocznych kurpiowskich polek.
Kiedy: 22 sierpnia (niedziela), godz. 14.30
Gdzie: Błonia pod Zamkiem, Jarmarkowe Podwórko, namiot warsztatowy
XIII. Spotkanie muzyczne | Andrzej Bieńkowski, Wieś-Miasto od Kolberga do zatracenia
Jednym z najciekawszych problemów w tradycyjnej muzyce wiejskiej jest jej zderzenie z kulturą miasta. Jakimi drogami muzyka miasta docierała na wieś, jak wobec tego zachowywali się tradycyjni muzykanci? Proces szybkiego poznawania przez wieś zdobyczy cywilizacji XX wieku (w tym muzyki) zaczął się po I Wojnie Światowej. Każdemu z etapów tych zmian towarzyszyły zmiany instrumentów i sposobów grania, repertuaru. Tym problemom chcę poświęcić spotkanie w Lublinie, które będzie ilustrowane moimi terenowymi filmami dokumentalnymi.Andrzej Bieńkowski
Kiedy: 22 sierpnia (niedziela), godz. 16.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 5a, sala widowiskowa, II piętro
Uwaga! Nie jest to cały program Jarmarku Jagiellońskiego 2021. Kolejne informacje wkrótce.
Organizatorzy: Warsztaty Kultury, Urząd Miasta Lublin
Patronat honorowy: Prezydenta Miasta Lublin Krzysztof Żuk, Narodowy Instytut Dziedzictwa
Partnerzy: Fundacja Kultura Enter, Dominikanie Lublin, Muzeum Narodowe w Lublinie, Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice, Radiowe Centrum Kultury Ludowej, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Arquivo Municipal de Lisboa, Fundacja Muzyka Odnaleziona, Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie, Herbapol.
Patroni medialni: TVP Kultura, TVP Polonia, Polskie Radio Lublin, Weranda Country, Sielskie Życie, Kultura Enter, Kraina Bugu, travel.lovePoland, MuzykaTradycyjna.PL, KulturaLudowa.pl, Onet
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Jarmark Jagielloński – re:tradycja
19-22 sierpnia 2021
Stare Miasto w Lublinie
Komentarze